– Bu qiziq –
TURKIY TILIM SEN AZALDAN BUYUK TILDIRSAN
Turkiydagi «ber yaq» (berigi yoq, berigi tomon) birikmalaridan ruscha «берег» so‘zi yasalgan.
* * *
Turkiydagi «bala igez» (egiz bola) birikmalaridan ruscha «близнец» so‘zi yasalgan.
* * *
Turkiydagi «burd» (mo‘ylov, murt) so‘zidan ruscha «борода» so‘zi yasalgan.
* * *
Turkiydagi «belәzek» (bilarzik, bilaguzuk) so‘zidan ruscha «браслет» so‘zi yasalgan.
* * *
Turkiydagi «ber atadan» (bir otadan) birikmalaridan ruscha «брат» so‘zi yasalgan.
* * *
Turkiydagi «berek oek» (oyoqni biriktiruvchi) birikmalaridan ruscha «брюк» so‘zi yasalgan.
Qadimgi turkiy tilda arava g‘ildiragining tagligi ma’nosida ishlatilgan «turmaz» so‘zi ayni paytda biz ham ishlatayotgan rus tilidagi «тормоз» so‘zning kelib chiqishiga sabab bo‘lgan.
* * *
Qadimgi turkiy tilda aralashtirmoq, qorishtirmoq ma’nolarini ifodalovchi «jo‘g‘urmaq» so‘zidan olinib, suyuq qatiq ma’nosini anglatadigan «yo‘g‘urt» so‘zi ingliz tili orqali boshqa tillarga «yogurt» shaklida tarqalgan.
* * *
Qadimgi turkiylarda suv yoki suyuqlik to‘ldirilib, ot va boshqa ulovlar egariga qo‘shib bog‘lanadigan charm idish «baqlaq» deyilgan. Hozirda biz uning o‘rniga asli turkiydan o‘zlashib, so‘ng rus tili orqali qaytib kelgan «баклажка» so‘zini ko‘p bora ishlatamiz.
* * *
Qadimgi turkiylarning «tamg‘achi» (muhrdor) kasbi nomidan ruscha «таможня» so‘zi olingan.
* * *
Qadimgi turkiylarning katta harbiy bo‘linmasi «bo‘luk» deyilgan. Bu so‘z turkiy tildan rus tiliga, rus tilidan yana o‘zimizga qaytib, «полк» ko‘rinishini oldi.
* * *
Qadimgi turkiydagi «bag‘ash» («bog‘langan») so‘zidan ruscha «багаж» so‘zi yasalgan.
* * *
Qadimgi turkiydagi «qora tosh» birikmasidan ruscha «карандаш» so‘zi yasalgan.
* * *
Forsiycha «band» va turkiy «et» so‘zlaridan, ya’ni, «band et» (qama) birikmasidan ruscha «бандит» so‘zi yasalgan.
AbdulAziz tayyorladi.
“Vatandosh” gazetasi, 17.03.2011
Türk dili en güzel ve en zengin dillerden birisidir. Özbek Türkçesi de benim yeni yeni öğrenmeye başladığım güzel bir dil. Ama sizin alfabeniz biraz farklı. mesela: a ve o harfleri aynı sesi veriyorlar sizde. bizde ise ayrı ayrı. Alloh şeklinde değil; Allah.. Topishmoklar değil; tapışmaklar..
ama yine de okuyabiliyorum, anlayabiliyorum. İnşallah Kazak türkleri de Kiril alfabesini bırakıp Latin alfabesine geçerler. böylece Kazak Türkçesini de öğrenebiliriz.
Özbek kardeşlerim. Ben Türkiye’nin Şanlıurfa kentinde yaşıyorum. burada da Afganistandan kaçan Özbek Türkleri var. Onları çok seviyoruz. Aramızda hiç ayrım yok, hiç fark yok. Ne de olsa Türküz hepimiz. Önemli olan Türk olmak, islam olmak. Özbek olmanın Azeri olmanın bir anlamı yok. Türk dedin mi zaten Özbek de Kırgız da aynı manada biliniyor, anlaşılıyor.
Sizi çok seviyoruz biz. Allah bizi eskiden olduğu gibi yine bir ve beraber kılsın.
qadimgi Uyg’ur tilidagi <> tili to’la go’zal tildir!
yashasin menim ozbek qardashim . kop yaxshi dayarlik yazuv idi .
tabriz ‘ dan